2021 sonunda uygulamaya konulan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sonucu dolarda yaşana anlık düşüşün halay çekilerek kutlandığı Şanlıurfa’nın Haşimiye Meydanı’nda bugünlerde sessizlik hakim.
Bu durumdan Nebati’nin sorumlu olduğunu söyleyen de var tasarruf ve üretim artışı olmadan dolardaki yükselişin durdurulamayacağını söyleyen de.
Bir vatandaş ise “Bugün belediyelerdeki, devlet dairelerindeki müdürler dahil hepsinin altındaki arabaları alacaksın. Gönderiyorsa servis arabasıyla, müdürü de, şefiyle servis ile gidip gelecek. Tasarruf yapacak. Tasarruf yapmadan bu işi çözemez.” diyor.
ÇEŞİTLİ NEDENLERE BAĞLIYORLAR
Genellikle AKP’ye oy veren vatandaşların yoğun olarak bulunduğu bölgede esnaf ve vatandaşlar doların yükselmesini çeşitli nedenlere bağlıyor.
Bazıları piyasaların yeterli derecede denetlenmemesinin altın ve doları yükselttiğini savunurken, bazıları ise suçu esnafa, parasını altın ve dolara yatıranlara atıyor. Bu görüşte olanlar, “Maydanozu pahalı satıp doların yükselmesini sebep olarak açıklıyorlar. Allah aşkına, maydanoz da dolar ile mi alınıyor” diye soruyor.
Bazı vatandaşlar devletten tarım desteği alanların parasını dolar ve altına yatırarak haksız kazanç elde ederken piyasada döviz sıkıntısına yol açtığını, bunun da yükselmeye yol açtığını ileri sürüp, “Dolar yasaklansın” önerisinde bulunuyor.
Üretim ve ihracat yapılmamasının dolar ve altın fiyatlarını artırdığını savunanların da olduğu Haşimiye Meydanı’nda emekli, esnaf herkes pahalılıktan ve devletin yeterince fiyat artışlarını denetlememesinden şikayet ediyor.
ESNAFI SUÇLAYAN DA VAR
İşte o meydandaki vatandaş röportajları:
* Denetim yok. Hesap soran kimse yok. Adam 10 kağıda alıyor. 30′ veriyor. İki ün oradan geçiyoruz. 40 yapmış. Bir hurma bayramdan evvel 170 kağıttı. Oruca girdik 200 oldu. Şimdi 300. Belediye yok, devlet yok bişey yok. Kontrol yok. Ne olacak? Serbest piyasa. Ben fırsat geçse seni soyarım. Bu da böyle. Bütün esnaf soyguncudur.
* Doların, altının nasıl düşeceğini artık devlet büyüklerimiz bilecek. Bizim ne elimizde bir şey var, ne de bir gücümüz. Sebebi ise bence devlette müthiş bir lüks, şatafat var. Bunu kısmaları lazım. Bugün belediyeye bakıyorsun, bin tane araba var. Herkesin altında, şefinden tutun, müdürüne.
Ülkenin devlet büyükleri ülkenin bütçesinin kısıtlı olduğunu görüyorlarsa, muhakkak tedbir almaları lazım. Bu tedbir öyle vatandaşın aldığı tedbirle de olmuyor. Devlet tedbir alacak. Bugün belediyelerdeki, devlet dairelerindeki müdürler dahil hepsinin altındaki arabaları alacaksın. Gönderiyorsa servis arabasıyla, müdürü de, şefiyle servis ile gidip gelecek. Tasarruf yapacak. Tasarruf yapmadan bu işi çözemez.
* Ben köylüyüm. Geçen sene buğday sattık 8 bine. Bu senede buğday 8 bine. Ama, altın, dolar, euro beyaz eşya telefon arabalar uçuyor. Evler uçuyor. Bizim köylünün malı yerinde duruyor. Pamuk buğday yerinde duruyor. Gübre fiyatları ilaç iki katına çıktı. Araba aldım 200 bine 400 bine çıktı. Ama, köylünün malı yerinde duruyor.
‘ÜRETİM YOK’
* Dolar ve altındaki yükselişin nedeni üretim yapmamamız ve ekonomik politikaların düzgün olmaması. Dolar rezervlerinin yanlış şekilde kullanılmasıdır. Tüketilen doların yeri doldurulmayınca Merkez Bankası kasasında dolar kalmıyor ve yükselişe geçiyor.
Dışarıya bağlı olmamız nedeniyle dolar ile alım yaptığımızdan yükseliyor. Yani ana sebep ekonomik politikalarımızın yüksekliği. Şu anki yükselişler, Nebati dönemindeki KKM uygulamasının yansımasıdır.
‘DOLAR YASAKLANSIN’
* Adamın 10 dönüm tarlası var. Gidiyor devletten 1 trilyon para alıyor. Götürüyor parayı altına yatırıyor, dolara yatırıyor. Kalır mı dolar piyasada? Kalmaz. Niye? Çünkü bak burada sebze azaldı mı pahalıdır. Bir gün bir bakıyorsun 5 liraya düşmüş. Bir bakıyorsun 10 lira. Niye çok aldın mı ucuz olur. Az aldın mı bu pahalı olur. Suç milletindir, kimsenin değil.
Bu doların artışı önlenmez. Doları yasak edeceksin. Eskiden hatırlıyormusun, bir dolar çıksa ceza veriyorlardı. Doları, markı yasak etsin. Kendi 10 kağıda düşer. Bu kadar adam meclise gidiyor, bunlar hiçbir şey bilmiyor mu? Niye Dolar alıyorsun? Adam dolar alıyor bir bakıyorsun 5 milyar kazanmış. Gidip 5 milyar daha alıyor 100 milyar kazandırıyor. Devlet yasak etsin. Gücü var devletin. Her şeyi yapabilir, yapmıyor. Herkesin hesabına geliyor.
‘DOLAR EGEMENLİĞİ KIRILMALI’
* Dolar niye yükseliyor? 100 doların maliyeti 20 sent. Bu dolarla bu adamlar dünyaya hükmediyor. Bu para kağıt. Ha, sen ne yapacaksın o zaman kendi para birimini çıkaracaksın. Türki Cumhuriyetler ile Şengay 5’lisi ile bir para birimi çıkaracaksın, bunu dünyaya kabul ettireceksin.
* Erdoğan’ın teki yok (Eşi benzeri) vallahi, Erdoğan’ın teki yok. Biz Urfalıyız, Erdoğan’ın teki yok. Peki dolar niye yükseliyor? Bilmiyorum vallahi herkes böyle bir yol alıyor. Avrupa kıskanıyor bizi. Bir 100 euro 2.5 milyar (2 bin 500 lira) yapıyor. 200 kağıdımıza bir kilo et gelmiyor. Adamın 200 kağıdını cebimize koysak Türkiye turuna çıkarız. Ama, Almanya bizi kıskanıyor.
* Gübre fiyatları iki katına çıktı. İlaç iki katına çıktı. Ama, köylünün malı yerinde duruyor. Altın, euro hepsi uçtu. İlaç, fişim ayakkabı. 1 ayakkabı aldık 1,5 milyar. 1 milyar 200 (Bin 200 lira) ayakkabı. İş yok. Röportaja biri dahil oluyor. Erdoğan çok hoştur. Erdoğan’ın suçu yok. Erdoğan’a tapanlar var… Aslında yakınmamız da yersiz. Millet böyle istiyor. Çok dert yanmaya hakkımız da loktur. Millet böyle istiyor.
