Bu yıl 9-12 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek olan Lisbon Art Weekend, Portekiz’den ve tüm dünyadan ilk kez keşfetme heyecanı duyacağınız genç sanatçıları ve tanınmış isimleri bir araya getirerek sanatseverler ve koleksiyonerler için eşsiz bir buluşma noktası hâline geliyor!
Lizbon gibi geçmişiyle iç içe yaşayan bir şehirde tamamen sanata adanmış hafta sonu etkinliği, şehrin çağdaş sanat ortamının güçlenmesine ve akışkanlık kazanmasına katkıda bulunmayı hedefliyor.
NASIL ORTAYA ÇIKTI?
2016 yılından beri Lizbon’da yaşayan Merve Pakyürek ve Marc Kean Paker Lisbon Art Weekend’i kurarken şehrin otantik dokusuyla uyumlu ve ulaşılabilirlik esaslı bir sanat organizasyonu hayal ettiler. Lisbon Art Weekend, kâr amacı gütmeyen bir girişim olması ve mahallede yürüyüş yaparken uğrayabileceğiniz küçük galerileri keşfetmeye olanak sağlaması gibi kapsayıcı özellikleriyle ön plana çıkıyor.
Dünyadaki örneklerini “Gallery Weekend” başlığı altında görebileceğimiz etkinlikte tüm ziyaretçiler kendi sanat güzergâhlarını kendi ritimlerine ve ilgi alanlarına göre belirleyebiliyor.
Açılış kokteyliyle başlayıp interaktif söyleşiler, atölyeler ve performanslarla süren sergiler özel ve halka açık rehberli turlarla sonlanıyor.
SANAT VE PİYASA
Lisbon Art Weekend Londra ve Paris’teki mega sanat galerinde düzenlenen etkinliklerden sıyrılıyor ve ticari kuruluşlardan farkını bir avantaja çeviriyor. Sanat, gündelik hayatın sıradan akışına nüfuz ediyor. Merve, Kean ve ekibine ilham verici sanat tutkuları için teşekkür ederek birkaç soruyla devam etmek istiyorum.
Böylesine yoğun ve heyecan verici bir sanat takvimi yaratmak müthiş bir iş! Merve Pakyürek ve Marc Kean Paker’ı “sanata adanmış bir hafta sonu” için buluşturan ne oldu? Sanatla olan kişisel ilişkinizden kısaca bahseder misiniz?
Sanat ikimizin de ortak tutkusu. Avrupa’daki Gallery Weekend ve çağdaş sanat fuarlarını ziyaret ediyorduk ve Lizbon’da benzer bir formatta çağdaş sanata adanmış bir etkinlik arıyorduk. Böyle bir etkinliğin yokluğunu ve bunun yerel sahnenin gelişiminde yarattığı boşluğu fark ettik. Böyle bir formatın hem Lizbon’a hem de gelişmekte ve büyümekte olan çağdaş sanat ortamına çok iyi uyum sağlayacağını düşündük.
Lisbon Art Weekend ekibi hangi uzmanlık alanlarına sahip kişilerden oluşuyor?
Aslında biz oldukça küçük bir ekibiz. Yıl boyunca kültür-sanat alanında stratejik planlama, iletişim ve proje yönetimi deneyimi olan bu çekirdek ekip ile yerel ve uluslararası sanat profesyonelleri, küratörler ve sanatçılarla devamlı iletişim halinde çalışıyoruz. Etkinlik zamanı ise sanat öğrencisi ve fotografçılardan oluşan yaklaşık 20 kişilik gönüllü bir ekip bize destek oluyor.
İyi bir fikrin doğru iş birlikleriyle organize etme ve eyleme geçme yeteneğinden ayrı düşünülemeyeceğinin canlı bir örneğisiniz. Hazırlık sürecinizden bahsedebilir misiniz? Örneğin katılımcılar seçilirken hangi kriterleri gözetiyorsunuz? Sanatçılar, küratörler ve galeri yöneticileriyle ilişkileriniz hangi ağırlıkta ilerliyor?
Şehirde yer alan galeriler ve bağımsız sanat mekanlarında sergilenen sanat eserlerinin daha geniş bir kitleye ulaşmasını sağlayacak şekilde, sanatçıları birbirleriyle ve koleksiyonerlerle buluşturacak kapsayıcı bir etkinlik organize etmeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda sanat mekanlarını açık bir çağrı ile uzun bir hafta sonu süren bu etkinliğe dahil olmaya davet ediyoruz. Bu çağrıya galeriler, müzeler, kâr amacı gütmeyen sanat kurumları, sanatçılar tarafından işletilen mekanlar ve fiziksel mekâna sahip sanatsal kolektifler başvurabiliyor. Başvuru yapan mekânın mutlaka Lisbon Art Weekend’e özel bir etkinlik sunması gerekiyor. Bu etkinlikler, rehberli sergi ziyareti, sanatçı veya küratör konuşması, performans vb. gibi etkinlikler olabilir. Asıl amaç ziyaretçilerin genellikle çekindikleri sanat mekanlarını ziyaret etmelerini teşvik etmek ve sanatı daha erişilebilir kılmak.
Bu başvurular her sene sanat profesyonellerinden oluşan bir Seçici Kurul tarafından değerlendiriliyor. Seçim kriterleri; sunulan sergi ve etkinlik halkı katılıma teşvik ediyor mu, çağdaş sanattaki güncel söylemleri yansıtıyor mu, Lizbon sanat ortamının sanatsal ve kültürel çeşitliliğini gösteriyor mu? Katılımcı mekanlar belirlendikten sonra etkinlik organizasyon sürecinde galeri sahipleri, sanatçılar ve küratörlerle birebir çalışarak ilerliyoruz.
TÜRK SANATÇILARLA İŞBİRLİĞİ
2023 etkinliğinde kaç galeri ve kaç katılımcı olacak?
Açık Çağrı’yı önümüzdeki ay duyurmak için hazırlanıyoruz. Geçen sene 36 katılımcımız vardı. Bu seneki katılımcıları web sitemiz ve Instagram sayfamızdan takip edebilirsiniz. Ayrıca bu sene Türkiye’den sanatçılar ve kurumlarla daha yakın bir iş birliği içindeyiz.
Lisbon Art Weekend’te etkinlikler ücretsiz mi?
Evet, tüm etkinlikler ücretsiz. Katılımcı mekanlardan ve ziyaretçilerden hiçbir ücret alınmamaktadır. Etkinliklere girişin ücretsiz olması açık çağrıda belirttiğimiz başvuru koşullarından biri.
Sponsorlardan ve Portekiz devletinden gelen finansal destek öngörülebilir projeler üretmeniz için yeterli oluyor mu?
Lisbon Art Weekend kâr amacı gütmeyen bir dernek tarafından organize ediliyor. Lizbon Belediyesi ve Kültür Bakanlığı’nın sanat projelerine olan desteğinden son yıllarda yararlanmakla birlikte ideal koşullarda projelerimizi yürütmemiz için henüz yeterli değil. Örneğin, devletin kültür projeleri için yıl başında açmış olduğu yarışmanın sonuçlarının gecikmiş olması şu an Portekiz’deki kültür-sanat camiası tarafından tartışılan konulardan biri. Sürekli değişen başvuru kuralları ve artan başvuru sayısı ve yetersiz fonlarla biz de oldukça zorlanıyoruz. Başvurulara gelen geç yanıtlar birçok projenin iptal olmasına veya belirsiz bir tarihe ertelenmesine neden oluyor. Özel sektörden potansiyel sponsorlar edinmek için görüşmelerimiz devam ediyor. Ayni desteklerle ve oldukça kısıtlı bir bütçeyle tüm ekip olarak elimizden gelenin fazlasını yapıyoruz, aksi takdirde maalesef kültür ve sanat alanında fonlar yetersiz kalabiliyor.
KÂR AMACI GÜTMÜYOR
Mekânların yalnızca galerilerle sınırlı kalmadığından bahsediyorsunuz, başka hangi mekânlar var?
İsmimizin “Gallery” yerine “Art” Weekend olmasının başlıca nedenlerinden biri sadece galerileri değil, kâr amacı gütmeyen sanat kurumlarını da kapsayabilmektir. Müzeler, kâr amacı gütmeyen sanat kurumları, sanatçılar tarafından işletilen mekanlar ve fiziksel mekâna sahip sanatsal kolektifler Lisbon Art Weekend’e başvurarak etkinliğin bir parçası olabilirler.
Her yıl Lizbon’u pek çok koleksiyoner ziyaret ediyor. İyi bir koleksiyoner olmanın felsefi inceliği sizce nerede yatıyor?
Kısaca söylemek gerekirse, iyi (ve etik) bir koleksiyoner olmanın inceliği, kişinin sanat piyasası ve sanatsal süreç üzerindeki kendi etkisini anlama becerisinde yatıyor gibi görünüyor.
Bugüne dek sergilenen işlerle ilgili tuttuğunuz bir katalog mevcut mu?
Bu sene Lisbon Art Weekend’in 5. yılını gerçekleştireceğiz ve bu önemli dönüm noktasını kutlamak için ilk defa bir katalog hazırlığı içerisindeyiz.
(Web sitesi: www.lisbonartweekend.com / Instagram: @lisbonartweekend)
